Uwaga alergicy! Sezon pylenia w pełni. Rozmowa z alergologiem

O przyczynach, leczeniu, pomocnych środkach w walce z uczuleniem w rozmowie z alergologiem - Zbigniewem Dobrzyńskim.

Jakie są najczęstsze przyczyny uczulenia?
Choroby alergiczne są uwarunkowane genetycznie, lecz wzrost częstości tych chorób wiąże się z czynnikami epigenetycznymi, a więc oddziaływaniem wielu niekorzystnych czynników środowiskowych. Czynnikami promującymi alergię u dzieci są np. narażenie kobiet ciężarnych na smog, dym tytoniowy, cięcia cesarskie uniemożliwiają zasiedlenie przewodu pokarmowego noworodka florą bakteryjną pochwy. Karmienie sztuczne niemowląt powoduje nadmierną chemizacją i sterylizacją otoczenia. Alergia staje się chorobą cywilizacyjną.

Czy można ją całkowicie wyleczyć czy tylko zniwelować jej objawy?
Zasadniczo można opanować jej objawy i dzięki temu poprawić komfort życia. Ponowienie objawów alergii może nastąpić z powodu oddziaływania wielu czynników, w tym narażenia na alergeny nawet po długoletnim okresie bezobjawowym. Istnieje więc możliwość nawrotu objawów.

Wiele osób myli alergię z przeziębieniem, a więc symptomami tj. katar czy kaszl. Jak ją rozpoznać?
Przeziębienie, czyli infekcja dróg oddechowych najczęściej wirusowa wiąże się z podwyższoną temperaturą ciała, bólem gardła, a nie uczuciem świądu podniebienia. W alergii objawy szybko ustępują po ograniczeniu narażenia na alergeny np. pyłków roślin, roztoczy kurzu domowego czy sierści zwierząt.

Czy testy alergologiczne wystarczy wykonać tylko raz, czy warto je powtórzyć po kilku latach?
Powtarzanie testów alergologicznych raczej zależy od manifestacji objawów chorobowych. Istotne jest wykonanie testów alergologicznych przed planowana immunoterapią swoistą – odczulaniem. Sadzę, że trzeba to przedyskutować ze specjalistą.

Mamy szczepionki podskórne, odczulanie metodą podjęzykową z zastosowaniem tabletek i kropli – która metoda walki z alergią jest skuteczniejsza i popularniejsza?
W mojej ocenie skuteczniejsze i lepiej kontrolowane jest leczenie metodą iniekcji podskórnych. Metodę podjęzykową należy rozważyć u dzieci z powodu np. czynników emocjonalnych oraz u pacjentów, którzy nie dysponują czasem na wielokrotne wizyty w poradni w celu podawania szczepionki iniekcyjnej. Z pewnością muszą to być pacjenci zdyscyplinowani oraz zdeterminowani w leczeniu choroby. Istotny dla pacjenta jest też koszt leczenia szczepionką iniekcyjną, która jest refundowana. Natomiast szczepionki podjęzykowe są pełnopłatne.

Ile czasu trwa leczenie alergii i okres odczulania?
Okres leczenia – immunoterapii swoistej iniekcyjnej lub podjęzykowej to czas od 3 do 5 lat. Są to jedyne możliwości leczenia przyczynowego, poza usunięciem alergenów z otoczenia pacjenta. A to często jest niemożliwe, szczególnie w przypadku tzw. alergii IgE, czyli zależnej. Leczenie to powoduje powstanie tolerancji układu immunologiczno-odpornościowego wobec alergenów stosowanych w szczepionce i powodujących objawy chorobowe u pacjenta. Leczenie może być włączone przez lekarza specjalistę alergologa po dokładnej analizie stanu zdrowia pacjenta.

Maj jest wyjątkowo trudnym miesiącem dla alergików, ponieważ oprócz drzew, pylenie rozpoczynają także rośliny zielone. W powietrzu unoszą się pyłki dębu, buka, sosny, świerku, a także trawy, babki lancetowatej, pokrzywy czy szczawiu. Jak alergicy mają przetrwać ten uciążliwy dla nich czas?
Uzależnione jest to od wiedzy i edukacji pacjenta. Stosowane medykamenty są lekami zasadniczo objawowymi, czyli zmniejszającym w różnym stopniu objawy chorobowe, ale nielikwidujące jej przyczyny. W okresie intensywnego pylenia roślin należy unikać pobytu na zewnątrz. Pomocne okażą się komunikaty alergologiczne, w tym aplikacje w internecie.

Czy pomocne w walce z alergią są filtry samoprzylepne do nosa?
Mam wątpliwości czy będą tolerowane przez pacjentów i nie spowodują większego dyskomfortu. Do rozważenia jest stosowanie dobrej klasy oczyszczaczy powietrza z filtrem typu Hepa 13, 14 czyli wyłapujących z powietrza w pomieszczeniach zamkniętych pyłki o wielkości dziesiętnych mikrona.